Fot 1. Zabudowa poddasza w systemie suchej zabudowy. Źródło: Shutterstock

Poddasze to uwieńczenie budowy domu. To właśnie ono daje wymarzony dach nad głową i to w sensie dosłownym.
Coraz częściej przystosowuje się strych czy poddasze do celów mieszkaniowych. Tak operacja pozwala znacząco zwiększyć powierzchnię mieszkalną domu jednorodzinnego i pomaga wykorzystać nieużywane przestrzenie w budynku. Poddasze daje też pole do popisu pod względem aranżacyjnym. Można je przeznaczyć po prostu do mieszkania, np. jako sypialnię, ale można na nim urządzić równie dobrze studio nagrań, saunę czy pokój kinowy. Zabudowa poddasza pełni również inną funkcję - zabezpiecza więźbę dachową, przewody kominowe lub inne elementy konstrukcyjne budynku.

Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu
Nadrzędna rola poddasza to zapewnienie stabilności całej konstrukcji domu, zabezpieczenie przed wilgocią i utratą ciepła, a także przed rozprzestrzenianiem się ognia, zagrażającego przede wszystkim drewnianym elementom dachu.
Najpopularniejszym obecnie sposobem zabudowy i przystosowania poddasza do celów mieszkalnych jest system suchej zabudowy z wykorzystaniem płyt gipsowo-kartonowych oraz odpowiednich profili do ich mocowania. Gwarantuje on krótki czas wykonania zabudowy (nie ma konieczności mokrych robót), jest łatwy w wykonaniu oraz trwały. Żywotność płyt gipsowo-kartonowych jest równa żywotności całego budynku. Dodatkowymi zaletami jest niewielki ciężar, który nie obciąża stropu, oraz niski koszt montażu i eksploatacji.

Fot. 2. Zabudowa poddasza na konstrukcji stalowej z profili CD 60. Źródło: Polskie Stowarzyszenie GipsuFot.

Oferowane przez producentów płyty gipsowo-kartonowe pozwalają dokonać zabudowy strychu o dowolnym przeznaczeniu. Zróbmy przegląd dostępnych możliwości.

Wygodnie i ekonomicznie
Najbardziej sensowne z punktu widzenia portfela wydaje się zastosowanie do zabudowy poddasza tzw. zwykłych lub standardowych płyt gipsowo-kartonowych typu A. Razem z wełną mineralną w podstawowy sposób zapewnią one izolację akustyczną pomieszczeń. Dzięki ich zastosowaniu będą słabiej słyszalne np. krople deszcze padające na dach. Takie płyty pozwolą również z powodzeniem ukryć elementy konstrukcyjne dachu oraz wypełnienie między nimi (np. wełną mineralną). Stanowią również podstawową barierę ogniową, która hamuje rozprzestrzenianie się ognia i w razie pożaru daje czas na bezpieczne opuszczenie budynku.Na wysokie właściwości ognioochronne gipsu ma wpływ jego skład chemiczny, przede wszystkim zawarta w nim woda. W płycie grubości 12,5 mm znajduje to ok. dwa litry wody na metr kwadratowy. Pod wpływem ciepła woda jest uwalniana i paruje, a przez to nie dopuszcza do szybkiego podnoszenia się temperatury. Zapobiega to rozprzestrzenianiu się ognia.

Dwucentymetrowa warstwa gipsu może zatrzymać ogień nawet na 20 minut. Do pomieszczeń o podwyższonym poziomie ryzyka, tj. szczególnie narażonych na działanie ognia, zaleca się stosowanie specjalnych płyt ognioochronnych typu DF lub F. Ich rdzeń gipsowy zawiera większą ilość gipsu i jest zbrojony włóknem szklanym. Włókno wzmacnia konstrukcję płyty i znacznie poprawia jej właściwości ognioochronne. Dzięki temu zabezpieczenie przeciwogniowe jest dużo lepsze.

Zdarza się również, że strychy adaptowane są na pomieszczenia o podwyższonej wilgotności, łazienki lub kuchnie. W takim wypadku należy zastosować płyty gipsowo-kartonowe, które posiadają podwyższoną odporność na działanie wilgoci. Są to płyty impregnowane typu H2 i ognioochronne impregnowane typu DFH2 lub FH2. Rdzeń gipsowy tych płyt ma więcej gipsu oraz impregnowany jest substancjami hydrofobowymi. Te ostatnie znacznie zmniejszają wchłanianie wilgoci. Warto zauważyć, że płyty ognioochronne impregnowane typu DFH2 lub FH2 zapewniają równocześnie ochronę przed wilgocią i pożarem.

Fot. 3. Aranżacja łazienki na poddaszu z wykorzystaniem płyt gipsowo-kartonowych w systemie suchej zabudowy. Źródło: Shutterstock

Jeden cel, różne warianty
Trzeba pamiętać, że wszystkie konstrukcja dachu cały czas „pracuje” i jest narażona na obciążenia i odkształcenia. To ważne przy wyborze rodzaju płyt gipsowo-kartonowych. Zastosowanie płyt o większej masie, do których należą płyty ognioodporne i zabezpieczające przed wilgocią, pozwala ustabilizować drewnianą więźbę dachową i zmniejszyć ryzyko wystąpienia pęknięć na powierzchni płyt i między spoinami. Dodatkowo większa masa płyty zwiększa jej izolacyjność akustyczną oraz wytrzymałość.
Wartym rozważenia rozwiązaniem może zastosowanie tzw. podwójnego opłytowania. Dwie warstwy płyt ułożone są mijankowo. Dzięki temu konstrukcja jest dużo bardziej trwała i odporna na „pracę” konstrukcji dachu. Podwójne poszycie z płyt znacznie zwiększa zabezpieczenie przed pożarem, hałasem czy wilgocią.

Fot. 4, 5. Zabudowa poddasza do celów mieszkalnych z zastosowaniem systemu suchej zabudowy. Źródło: Shutterstock

Decyzja co do wyboru rodzaju płyt, ich grubości czy sposobu ułożenia, zależy oczywiście od inwestora. Warto jednak znać wszystkie dostępne możliwości i sposoby spełnienia nawet najbardziej wygórowanych wymagań.